Omniscientia e libere arbitrio

Como es conciliabile le omniscientia de Deo e le libere arbitrio del homine in le religion christian? Isto es un thema que ha essite amplemente debattite per philosophos e teologos, e mesmo per physicos; in internet on trova multe textos super iste subjecto, a confirmation que multe personas se ha interessate de isto e multe de illes non ha ancora trovate un responsa satisfactori.

Io scribe iste articulo pro adder mi puncto de vista al enorme quantitate de parolas jam scribite. Io ha trovate un responsa e illo es totalmente satisfacente pro me: illo es, que le contradiction inter libere arbitrio e omniscientia simplemente non existe. Iste position es extrememente conveniente in un contexto logic, perque illo non require alicun demonstration o commento ulterior: il es illes qui sustene que il ha un contradiction, que debe demonstrar lo! Io non pote demonstrar que il non existe un contradiction, viste que le argumentos sub discussion non es practicamente experientiabile: on pote forsan cercar demonstrationes super le existentia del libere arbitrio, ma le omniscientia de Deo es certemente indemonstrabile. Il es possibile demonstrar que il non existe contradiction inter duo cosas practicamente realisabile si on porta un exemplo de lor existentia al mesme tempore, per exemplo on poterea demonstrar que le presentia del Sol non es in contradiction con le pluvia — il suffice attender un die in le qual iste phenomenos se verifica al mesme loco e al mesme tempore. Ma io non pote demonstrar que il non ha contradiction inter le nazismo e le morte de Papa Johannes secunde, perque iste eventos non es reproducibile. O ancora, io non pote demonstrar que il non ha contradiction inter Deo e Pinocchio, perque le existentia de ambes es indemonstrabile. Alora, si tu crede que il ha un contradiction inter Deo e Pinocchio, tu debe demonstrar lo! E quando tu lo ha demonstrate, io va cercar de confutar tu demonstration, si illo me pare errate.

On poterea terminar le discussion hic. Ma post que iste argumento es interessante, e in general io ama discuter super iste themas, io va scriber alicun lineas pro tentar de explicar perque io crede que il non ha un contradiction, o como solver un eventual contradiction. Istos es pensatas personal, e non debe esser intendite como un tentativa de demonstration. Io ha duo argumentos.

Le prime: le facto que io sape que tu facera un certe action non significa in ulle modo que io limita tu libertate! On poterea portar millenas de exemplos pro isto. Vamos imaginar que tu camina per le strata e porta un bursa plen de monetas de auro. Io (un persona a te incognite) passa proxime a te, e in un instante prende tu bursa e curre via con illo. In le 90% del casos, tu reaction es prevedibile: tu currera detra a me, pro cercar de re-obtener possession de tu bursa. Io ha scribite solmente 90%, perque personas es multo differente e multissime casualitates pote influentiar lor actiones; ma si io adde alicun elementos al historia, per exemplo que tu es un homine grande e forte, durante que io (le robator) es un individuo parve, debile e lente, alora on pote dicer que le probabilitate que tu va sequer me post quando io prende tu bursa es del 98%. Perque io non dice 100%? Le ration es que io non te cognosce e, como io scribeva pauc antea, le comportamento human es influentiate per millenas de minuscule factores. Ma si io cognosce te, tu historia, tu sensationes, e tote le contexto del action, io poterea saper con un probabilitate del 100% si tu currera detra a me o non. Esque isto esserea in contradiction con tu libertate? Io te prende le bursa, e es secur que tu me sequera; ma io non limita tu libertate, e tu es sempre libere de decider de non sequer me. Le problema es que io non ha, e humanamente non pote haber, un cognoscentia total de te e del contexto; ma si Deo es omnisciente, Ille los sape. Deo sape toto lo que nos facera; ma perque isto deberea limitar nostre liberate in facer lo? Si io invia un articulo a un magazin de mathematica, e in le demonstration de mi these io scribe "1 + 1 = 3" io es certe, absolutemente certe, que illes non publicara mi articulo; ma io non limita lor libertate, perque illes es certemente libere de publicar lo, si illes vole.

Le secunde argumento va in un altere direction, e implica un total acceptation del essentia de Deo. Illo es multo simple: cata persona cognosce su proprie passato, e le decisiones que illes ha prendite. Ora, suppone que tu ha vivite usque nunc con plen controlo super tu libere arbitrio. Actualmente tu sape (si tu lo memora) toto lo que tu ha facite e es, in un certe senso, “omnisciente” super tu passato. Esque iste cognoscentia presente es in contradiction con le libere arbitrio que tu habeva quando tu ageva? Io spera que totes es de accordo in responder “obviemente no!”. Ma si tu habeva cognoscite tu futuro jam durante tu actiones, tu probabilemente haberea volite cambiar lo. E al mesme maniera, si tu cognosceva le futuro del altere personas, tu forsan cercarea de facer alique pro cambiar lo, in le maniera que te place plus. Il es clar que isto es un paradoxo: si tu succede in cambiar le futuro, le cognoscentia que tu habeva del futuro non es plus valide, ergo on contradice le hypothese initial. Isto pote significar que le hypothese initial es irrealisabile, o que alicun passos del rationamento es invalide o non pote succeder. In altere parolas, tu non pote cognoscer le futuro o si tu pote cognoscer lo, tu comocunque non lo cambia. Si nos applica iste rationamento a Deo, le consequentia es que, si Ille es omnisciente, Ille non cambia le futuro. Ma on dice anque que Deo es omnipotente, e isto significa que Ille pote etiam cambiar le futuro, si Ille lo vole. Alora, le conclusion plus logic es que Deo es omnisciente e Ille pote etiam cambiar le futuro, ma Ille non lo face. Ma isto es un rationamento incomplete, perque illo non considera totalmente le omnipotentia de Deo: Ille pote cognoscer le futuro e cambiar lo, si tante vices quante Ille vole. Alora, quando on dice que Deo es omnipotente, on debe conceder a Ille le omnipotentia plus plen: saper le futuro, lo que tu facera deman, dar te tote le libertate pro facer lo que tu vole, e supertoto cambiar le futuro assi que illo coincide con lo que tu produce con tu libere arbitrio.